Vapet je kind? Dit is wat jij kan doen

Hoe slecht is vapen voor mijn kind?

Steeds meer ouders vragen zich af: hoe slecht is vapen eigenlijk voor mijn kind? Het lijkt misschien onschuldig, omdat een e-sigaret vaak als minder schadelijk wordt gezien dan roken. Toch is vapen voor kinderen en jongeren verre van onschuldig. We weten uit onderzoek van onder andere het Trimbos Instituut dat jongeren snel verslaafd raken aan de nicotine in vapes en dat het schadelijke gevolgen heeft voor hun gezondheid. In dit artikel lees je wat vapen precies is, welke risico’s het heeft voor jongeren en hoe je zelf als ouder kunt helpen als je kind vapet.

Wat is vapen precies?

Vapen is het inhaleren van damp uit een e-sigaret. Deze apparaten verwarmen een vloeistof met smaakstoffen en vaak nicotine, waardoor er een damp ontstaat die wordt ingeademd. Veel jongeren denken dat vapen een veilig alternatief is voor roken, maar dat is niet zo.

Verschil tussen vapen en roken

Hoewel een vape minder schadelijke stoffen bevat dan tabak, blijven het schadelijke stoffen die in de longen en het lichaam terechtkomen. Verder krijg je door vapen vaak veel meer nicotine binnen dan wanneer je tabak rookt. Vapen is dus zeer verslavend en onveilig. Daarom is het belangrijk dat jongeren leren om nee te zeggen tegen roken en vapen. Beiden zijn ontzettend schadelijk voor een lichaam dat nog in ontwikkeling is.

Wat zijn de gezondheidsrisico’s van vapen bij jongeren?

Vapen is voor niemand zonder risico. Het Trimbos Instituut en experts zoals Esther Croes laten zien dat nicotine een verslavende stof is die de hersenontwikkeling bij jongeren kan beïnvloeden.

De risico’s op een rij:

Nicotine zorgt voor afhankelijkheid, waardoor jongeren die maandelijks of dagelijks vapen snel verslaafd raken.
Schadelijke stoffen in de damp kunnen de longen irriteren en schadelijk zijn voor hart- en bloedvaten.
Jongeren die vapen, hebben een grotere kans om later te gaan roken.
De variatie in smaken en promotie en beschikbaarheid op sociale media zorgen ervoor dat jongeren van 12 jaar en ouder eerder in aanraking komen met vapen en het gaan proberen.
Uit onderzoek blijkt dat jongeren die ooit gevapet hebben, vaak niet goed weten welke stoffen ze daadwerkelijk inhaleren.

Wil je meer lezen over vapen bij jongeren? Bekijk dan ons artikel over wat je kunt doen als je kind vapet.

Wat kan ik doen als ouder?

Als ouder kun je meer doen dan je denkt om je kind te helpen stoppen met vapen of om te voorkomen dat je kind begint:

Ga het gesprek met je kind aan - Praat rustig en open over vapen en de risico’s. Laat weten dat je bezorgd bent en luister ook naar wat je kind erover denkt.
Informeer jezelf en je kind - Vertel dat vapen schadelijke stoffen bevat en verslavend kan zijn, ook al lijkt het onschuldig.
Probeer als ouder zelf het goede voorbeeld te geven - Kinderen en jongeren nemen vaak gedrag van hun ouders over.
Bied alternatieven voor sociale druk - Jongeren geven aan dat groepsdruk een reden is om te beginnen. Bespreek hoe je kind kan reageren als vrienden vapen of als hier onderling over wordt gesproken.
Blijf betrokken en positief - Straf niet, maar ondersteun je kind als het wil stoppen of vragen heeft over vapen.
Wanneer je kind wil stoppen, kun je hem of haar wijzen op de beschikbare hulp. WeQuit heeft een speciaal jongerenprogramma voor iedereen van 12 t/m 23 jaar.

Wil je zelf meer weten over stoppen met roken of vapen? En hoe dat in een WeQuit traject gaat? Lees dan de ervaringen van een stopper in het dagboekblog.

Download het e-book vol met feiten!

Wil je meer weten over de schadelijke stoffen in sigaretten en vapes? Download ons gratis e-book vol feiten en inzichten. Zo ben je beter voorbereid op gesprekken met je kind en kun je helpen bij het motiveren om te stoppen met vapen of roken.

Wat niemand weet over roken

7 dingen die jij nog niet wist over roken. Kom alles te weten over 's werelds meest geaccepteerde verslaving.

Gratis E-book

Veelgestelde vragen over kinderen die vapen

Hoe ziet het WeQuit jongerenprogramma eruit?

Het WeQuit jongerenprogramma is speciaal ontwikkeld voor mensen van 12 t/m 23 jaar en bevat:

• 1-op-1 begeleiding
• Speciaal jongerenwerkboek
• Orthopedagogen als behandelaren
• Flexibele sessietijden om school en hobby’s niet in de weg te zitten
• Mogelijkheid tot anonieme deelname voor jongeren die niet willen dat hun ouders het weten

Wat is het effect van vapen op jongeren en jongvolwassenen?

Nicotine kan de hersenen van adolescenten verstoren. Dat kan leiden tot problemen met cognitie, aandacht en stemming. Daarnaast kan het zorgen voor een hogere vatbaarheid voor (nicotine)verslaving op latere leeftijd. Het is onvoldoende onderzocht of dit ook specifiek geldt voor nicotine uit e-sigaretten. Er is echter geen argument bekend waarom dit voor nicotine in e-sigaretten anders zou zijn.

(Bron: Trimbos, factsheet vapen 2023)

Wordt vapen expres extra aantrekkelijk gemaakt voor jongeren?

Voor de tabaksindustrie en vapebedrijven zijn verslaafde klanten de beste klanten. Het is voor de tabaksindustrie belangrijk dat zo veel mogelijk jongeren beginnen met vapen of roken. Eenmaal verslaafd, zijn zij klant voor het leven en kunnen zij de rokers die overlijden (aan kanker en hart en vaatziekten, veroorzaakt door het roken van tabak) vervangen. Dit model van het rekruteren van jonge, ''replacement smokers / vapers'' is al jaren het business model van deze industrie.

Doordat iemand die vapet gewend is aan het binnenkrijgen van nicotine, is de overstap op roken sneller gemaakt. Twee op de drie jongeren die een sigaret proberen, raken uiteindelijk verslaafd aan roken. Reclame voor vapes is verboden, maar vapebedrijven benaderen wel influencers om hun vape te promoten. Tot half 2024 werden er vapes verkocht met zoete smaakjes, lichtjes en kleuren. Dit viel helemaal in de smaak bij de jonge doelgroep.