Help, mijn kind vapet!

Als ouder of verzorger van een tiener is het belangrijk om je bewust te zijn van de risico's van vapen. Het gebruik van e-sigaretten brengt namelijk aanzienlijke gevaren met zich mee: het kan leiden tot ernstige nicotineverslaving, longklachten veroorzaken en de ontwikkeling van de hersenen beïnvloeden. Twee op de drie jongeren die beginnen met vapen, gaan uiteindelijk roken. Lees hieronder verder voor tips over wat je als ouder kunt doen en hoe je je kind kunt ondersteunen.

Er zijn verschillende dingen waaraan je kunt merken dat je kind rookt, zoals de geur van rook op zijn of haar adem en kleding. Vapen en snus zijn moeilijker te herkennen. Vapen ruik je bijvoorbeeld niet aan de adem of kleding, maar de damp die uit een vape komt is goed zichtbaar en ruikt soms zoet. Om het te merken, moet je wel op het moment aanwezig zijn dat je kind de vape gebruikt. Soms kun je een vape of snus ook op hun kamer vinden.

Andere mogelijke signalen:

• Minder fit zijn
• Kortademig zijn of vaak hoesten
• Ander gedrag vertonen, zoals onverschilliger of juist drukker zijn
• Last van stress of sneller geïrriteerd zijn
• Opeens met andere vrienden omgaan
• Opeens vaker even naar boven of een blokje om gaan / hond uitlaten
• Vaak geld tekort hebben
• Verandering in eetlust, zoals veel meer of minder eetlust dan normaal

• Verdiep je in het onderwerp vóór je het gesprek aangaat. Zorg ervoor dat je goed geïnformeerd bent over vapen, roken, snus, nicotine en de werkwijze van de tabaksindustrie.
• Rook je zelf (wel eens)? Stop met roken, en praat openlijk over de moeite die het kost om te stoppen. Vraag steun van je partner en je kind. Maak een goed voorbeeld van jouw stoppen met roken proces. 
• Vraag je tiener naar zijn of haar mening over roken en vapen, zonder meteen te oordelen.
• Word niet boos en straf je kind niet. Grote kans dat je tiener zich voor je afsluit en niet meer met je wil praten.
• Wees open en en eerlijk: Leg uit waarom je tegen roken en vapen bent en deel je zorgen.
• Het is ook belangrijk dat je zegt dat je roken, vapen en snus niet goedkeurt. Ouders onderschatten vaak de invloed die zij hebben. Uit onderzoek weten we dat kinderen – ook als ze al wat ouder zijn – de mening van hun ouders zeker meenemen. Als ze niet weten waar de grens ligt, weten ze ook niet wanneer ze daar overheen gaan. Je helpt hen dus door een duidelijke grens aan te geven.
• Blijf rustig en vermijd boosheid. Het kan helpen om je boosheid over de tabaksindustrie te delen, zodat je naast je kind staat, met een 'gezamenlijke vijand', in plaats van tegenover elkaar.

• Vermijd dreigementen: Probeer geen angst in te boezemen. Het is beter om een rustig gesprek te voeren.
• We raden je af om je kind te testen. Het is wel mogelijk om met een test te zien of er nicotine in iemands bloed of urine zit. Maar je kind kan testen zien als een teken dat je hem of haar niet vertrouwt. De uitslag van een nicotinetest klopt ook niet altijd. 
• Belangrijk: Als je vermoedt dat je tiener rookt of vapet, doe dan niet alsof het niet bestaat. Praat erover en bied je hulp aan om te stoppen. Wanneer je kind er klaar voor is, kan hij/zij zich aanmelden voor het WeQuit jongerenprogramma.

Veel jongeren weten dat roken, vapen en snus slecht voor hun gezondheid zijn, maar kiezen er toch vaak voor om ermee te beginnen. De redenen hiervoor zijn uiteenlopend.

Sommigen doen het uit nieuwsgierigheid, simpelweg omdat ze willen weten hoe het is. Anderen worden beïnvloed door hun omgeving. Jongeren hebben de neiging om gedrag van mensen in hun directe omgeving na te volgen, vooral als ouders, broers, zussen of vrienden zelf roken. Ook influencers op sociale media die snus gebruiken, kunnen een rol spelen in de beslissing van jongeren om het ook te proberen.

Daarnaast denken veel jongeren dat vapen of snus lekkerder is. De tabaksindustrie speelt hier slim op in door vapes en snus in allerlei smaken aan te bieden, zoals chocolade, watermeloen of bubblegum. Ook de kleurrijke vapes en de aantrekkelijke verpakkingen van snus maken het verleidelijk. Hoewel smaakvarianten in Nederland niet meer legaal verkocht mogen worden, zijn ze helaas nog steeds beschikbaar.

Ten slotte denken veel jongeren dat vapen of snus minder schadelijk is dan roken. Dit is echter een misverstand.

Wil je alles leren over nicotine en diepgaande informatie over stoppen met roken? Download dan ons gratis e-book! Hierin ontdek je hoe nicotine je lichaam en hersenen beïnvloedt en dagelijks stress veroorzaakt.